تعیین زمان مناسب نشاکاری برنج (Oryza sativa L) رقم طارم محلی در کشت دوم در مازندران

نشاکاری در زمان مناسب یکی از عوامل اصلی موفقیت در تولید برنج در کشت دوم می­ باشد. به­ منظور تعیین مناسب­ ترین زمان نشاکاری برای کشت دوم برنج رقم طارم محلی در مازندران، آزمایشی در قالب طرح بلوک ­های کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه کشاورزی واقع در شهرستان آمل در سال زراعی 1393 اجرا گردید. تیمارهای آزمایش شامل 24 تاریخ کاشت از 7 تیر تا 14 شهریور به فواصل سه روز بود. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که بین تاریخ ­های مختلف نشاکاری در تمامی صفات زراعی و عملکرد دانه تفاوت معنی­ داری در سطح احتمال یک درصد وجود داشت. با تأخیر در تاریخ نشا، تعداد دانه پوک در خوشه افزایش و سایر صفات زراعی و عملکرد دانه کاهش یافتند. بیشترین عملکرد دانه با میانگین 3975/2 کیلوگرم در هکتار در تاریخ نشای 10 تیر حاصل شد که می ­تواند ناشی از افزایش اجزای عملکردی نظیر تعداد کل دانه (80/3 عدد)، تعداد دانه پر در خوشه (72 عدد) و تعداد خوشه در بوته (18/3 عدد خوشه) در این تاریخ نشا باشد. کمترین عملکرد دانه نیز با میانگین 38/5 کیلوگرم در هکتار در تاریخ کاشت 14 شهریور به‌دست آمد. نشاکاری زودهنگام سبب کاهش تعداد روز تا مراحل مختلف فنولوژیکی (روز تا پنجه‌دهی، روز تا 50 درصد گلدهی و روز تا رسیدگی) گردید. در عین حال، تأخیر در نشاکاری سبب افزایش تعداد روز تا وقوع مراحل نموی و کاهش عملکرد دانه نیز گردید. تاریخ‌های نشاکاری 7 تا 19 تیر به علت وجود درجه حرارت و تشعشعات مناسب و همچنین عدم وقوع بارندگی شدید، سبب افزایش عملکرد دانه برنج شد. با توجه به نتایج این تحقیق، به نظر می­ رسد دوره زمانی 7 تا 19 تیر، مناسب­ ترین زمان نشاکاری برای کشت دوم برنج رقم طارم محلی در شرایط آب و هوایی آمل باشد.